زینب سلام الله علیها، دختر امیرالمؤمنین علی صلوات الله علیه است فرزند ابوطالب عبد مناف که او - فرزند عبدالمطلب و اسمش شیبه است و فرزند هاشم و اسمش عمرو فرزند عبد مناف و مادرش فاطمه زهرا علیها السلام دختر خاتم الانبیاء صلی الله علیه وآله، فرزند عبدالله که فرزند عبدالمطلب و فرزند هاشم است و مادر حضرت زهرا علیها السلام خدیجه دختر خویلد فرزند اسد فرزند عبدالعزی فرزند قصی است.(1)
هنگامی که زینب علیها السلام متولد شد مادرش حضرت زهرا علیها السلام او را نزد پدرش امیرالمؤمنین علیه السلام آورده گفتند: این نوزاد را نامگذاری کنید! حضرت فرمودند: من از رسول خدا جلو نمی افتم در این ایام حضرت رسول صلی الله علیه وآله در مسافرت بودند، پس از مراجعت از سفر امیرالمؤمنین به حضرت عرض کردند: یا رسول الله صلی الله علیه وآله نامی برای نوزاد انتخاب کنید. رسول خدا فرمودند: من به پروردگارم سبقت نمی گیرم. در این هنگام جبرئیل فرود آمده سلام خداوند بزرگ را به پیامبر ابلاغ فرمود و گفت: نام این نوزاد را زینب بگذارید! خداوند این نام را برای او برگزیده است. بعد مصائب و مشکلاتی را که بر آن حضرت وارد خواهد شد، بازگو کرد. پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله گریست و فرمود: هر کس برای این دختر بگرید مانند کسی است که برای برادرانش حسن و حسین علیهم السلام گریسته باشند.(2)
در کنیه های حضرت زینب علیها السلام «ام کلثوم» و «ام عبدالله» ذکر شده که روی این نقل زینب «ام کلثوم کبری» است.(3)
عالمه غیر معلمه (دانای نیاموخته)، کعبه الزرایا (قبله رنج ها)، نائبه الزهراء علیها السلام (جانشین و نماینده حضرت زهرا علیها السلام)، نائبه الحسین علیه السلام (جانشین و نماینده حضرت امام حسین علیه السلام)، عدیله الخامس من اهل الکساء (همتای پنجمین نفر از اهل کساء)، کفیله السجاد (سرپرست حضرت سجاد علیه السلام)، ولیده الفصاحه (زاده شیوا سخنی)، فصیحه (سخنور گویا)، الفاضله (بانوی با فضیلت)، الکامله (بانوی تامّ و کامل) و عقیله بنی هاشم (زن ارجمند) از جمله القاب حضرت زینب علیها سلام می باشد.(4)

(1) مطلب از وبلاگ مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی نرجس خاتون(س) شاهین شهر
(2) همان
(3) همان
(4) همان